Rau ngổ hay còn gọi là rau om , thuộc họ hoa mõm sói, là loài cây thảo mập, giòn, rỗng ruột, có nhiều lông. Lá đơn không cuống, mọc đối hay mọc vòng 3, có khi 5 lá, mép lá hơi có răng cưa thưa. Hoa mọc đơn độc ở nách lá. Rau ngổ thường mọc hoang ở ruộng nước, vũng lầy và rất dễ trồng; vị chua cay, hơi se, tính mát, thơm. Nó có tác dụng tiêu viêm, lợi tiểu, chống độc, làm giãn cơ ruột, giãn mạch, tăng lọc ở cầu thận nên thường được sử dụng để điều trị sỏi thận , đái ra máu, chữa băng huyết. Rau có tính giải độc, tiêu viêm nên được dùng để chữa trị rắn cắn, trị bệnh ngoài da.
Cách Điều Trị Sỏi Thận Bằng Rau Ngổ
Để làm thuốc, người ta thường thu hái về rửa sạch, thái ngắn để dùng tươi hoặc phơi khô để dành. Rau ngổ có vị chua cay hơi se, tính mát, mùi thơm, trong cây có chứa nhiều tinh dầu (0,1%), chủ yếu là limonene, aldehyd perilla, monoterpenoid cetone, và cis-4-caranone, ngoài ra còn có các nhóm hợp chất coumarine và flavonoid có tác dụng kháng viêm và kháng khuẩn.Trong y học cổ truyền, rau ngổ được dùng để chữa trị sạn thận, làm thuốc lợi tiểu, chữa những cơn đau thắt bụng.Một số nghiên cứu dược học tại Việt Nam cho thấy rau ngổ có độc tính không đáng kể và độ sử dụng an toàn khá cao, có tác dụng lợi tiểu, giãn cơ, chống co thắt.
Rau ngổ có tác dụng lợi tiểu, giảm co thắt cơ trơn, giãn mạch máu, tăng lọc ở cầu thận; do đó làm tăng lượng nước tiểu, tạo điều kiện cho sỏi thận bị tống ra ngoài.
+ Cách dùng để chữa sỏi thận như sau: Lấy rau ngổ 50 g, để tươi, rửa sạch, giã nát, vắt lấy nước, pha thêm ít muối, uống làm một lần, ngày hai lần. Dùng 5-7 ngày. Dùng riêng hoặc phối hợp với râu ngô, mã đề, cối xay.
Ngoài ra, rau ngổ còn được dùng trong những trường hợp sau:
+ Chữa đái dầm: Rau ngổ 20 g, mùi tàu 20 g, cỏ mần trầu 20 g, cỏ sữa lá nhỏ 10 g. Tất cả thái nhỏ, phơi khô, sắc với 400 ml nước còn 100m, uống sau bữa ăn chiều. Dùng 3-4 lần.
+ Chữa đái ra máu: Rau ngổ 10 g, cỏ tháp bút 10 g, rễ cỏ tranh 10 g, thái nhỏ, phơi khô, tẩm rượu, sao vàng rồi sắc uống làm hai lần trong ngày.
+ Chữa ban đỏ: Rau ngổ 20 g, dây vác tía 20 g, măng sậy 10 g, đọt tre mỡ 10 g, rửa sạch, thái nhỏ, sắc uống trong ngày.
+ Chữa sổ mũi, rắn cắn: Rau ngổ 20 g, xuyên tâm liên 15 g, giã nát, thêm ít rượu, vắt lấy nước uống, bã đắp.