Bệnh nhân N.Đ.N.K, nam, 19 tuổi (địa chỉ ở Vĩnh Yên, Vĩnh Phúc) vào viện ngày 11 tháng 7 năm 2015 vì hôn mê sau ngừng tuần hoàn do đuối nước. Theo người nhà bệnh nhân kể, buổi chiều gặp nạn bệnh nhân đi bơi cùng bạn bè tại hồ nước sâu, do đuối sức bệnh nhân không thể bơi vào bờ được. Bạn bè đã cố tìm cách kéo bệnh nhân nhưng bất thành, bệnh nhân chìm xuống hồ khoảng 3 – 5 phút thì được người dân xung quanh vớt lên. Khi được vớt lên, bệnh nhân ở trong tình trạng hôn mê, tái nhợt toàn thân, ngừng thở và mạch cảnh mất. Bệnh nhân đã được cấp cứu ngừng tuần hoàn (ép tim và thổi ngạt) khoảng 10 phút thì thở trở lại và được đưa vào bệnh viện huyện Sóc Sơn, tại đây bệnh nhân được cấp cứu, đặt ống nội khí quản và thở máy. Khoảng 3 giờ sau, khi tình trạng bệnh nhân ổn định, được chuyển tới khoa cấp cứu bệnh viện Bạch Mai.
Tại thời điểm vào bệnh viện Bạch Mai, bệnh nhân hôn mê sâu (GCS 7 điểm), thở máy qua ống nội khí quản, tim nhịp nhanh 130 lần/phút, huyết áp 100/60 mmHg, giảm oxy máu (SpO2 80% trong điều kiện FiO2 100%), phổi rất nhiều ran ẩm. Bệnh nhân được dùng thuốc an thần, thở máy theo chế độ tổn thương phổi cấp, kháng sinh, dịch truyền và điện giải. Khoảng giờ thứ 5 sau ngừng tuần hoàn, bệnh nhân được tiến hành kỹ thuật hạ thân nhiệt trung tâm. Sau 24 giờ điều trị, tình trạng ý thức bệnh nhân có cải thiện, tuy nhiên tình trạng hô hấp bắt đầu xấu hơn và xuất hiện sốt. Bệnh nhân đã được điều trị tích cực tại khoa cấp cứu bệnh viện Bạch Mai khoảng 10 ngày thì tình trạng hô hấp cải thiện rõ, tỉnh táo hoàn toàn, được thôi thở máy và rút ống nội khí quản. Hôm nay, sau 12 ngày điều trị, bệnh nhân đã được chuyển viện tuyến dưới điều trị tiếp.
Bệnh nhân chụp ảnh lưu niệm với y bác sĩ điều trị trước khi được chuyển bệnh viện tuyến dưới điều trị tiếp. Ảnh: Lương Quốc Chính
Điều đáng lưu ý trong trường hợp này là bệnh nhân đã được sơ cứu ban đầu rất hiệu quả cho nên đã tạo thuận cho công tác cấp cứu và hồi sức sau này của y bác sĩ
Contents
MỘT VÀI LƯU Ý SAU ĐUỐI NƯỚC
Đuối nước là gì?
Đuối nước xảy ra khi một người ở dưới nước và hít thở nước vào phổi. Đường thở (thanh quản) có thể co thắt và đóng lại, hoặc nước có thể gây hại cho phổi và ngăn cản sự trao đổi oxy. Trong cả hai trường hợp, phổi không thể cung cấp oxy cho cơ thể. Điều này có thể gây chết người.
Tình trạng liên tục không có oxy có tác động nhanh chóng tới cơ thể:
– Nếu ở dưới nước trong vòng 3 phút, hầu hết mọi người đều mất ý thức
– Nếu ở dưới nước trong vòng 5 phút, việc cung cấp oxy cho não bắt đầu giảm. Thiếu oxy có thể gây tổn thương não.
Điều gì xảy ra sau khi nạn nhân đuối nước được kéo lên?
Ngay sau khi đuối nước, nạn nhân có thể biểu hiện:
– Mất ý thức, ngừng thở, hoặc ngừng tim
– Thở ngáp, ho ra bọt mầu hồng, nôn mửa, hoặc thở nhanh
– Dường như bệnh nhân có vẻ ổn định
Ngay cả một chút nước trong phổi cũng có thể gây ra các tổn thương phổi nặng nề trong vài giờ hoặc vài ngày tiếp theo. Việc sơ cứu ban đầu tại hiện trường, theo dõi và điều trị tại khoa cấp cứu là hết sức cần thiết sau khi đuối nước.
Khi nào thì gọi bác sĩ
Tiến hành cấp cứu ngừng tuần hoàn (CPR) ngay lập tức nếu nạn nhân mất ý thức, ngừng thở, hoặc ngừng tim. Đồng thời kêu người hỗ trợ và nhanh chóng gọi dịch vụ cấp cứu y tế 115 nếu nạn nhân đuối nước có biểu hiện:
– Mất ý thức
– Ngừng thở
– Ngừng tim
– Hít phải nước và sau đó thở ngáp, ho ra bọt mầu hồng, nôn mửa, hoặc thở nhanh
– Lú lẫn hoặc dường như ở trong trạng thái thay đổi tâm thần
Khám bác sĩ ngay nếu nạn nhân mới bị đuối nước có biểu hiện các vấn đề mới về hô hấp hoặc các dấu hiệu nhiễm trùng phổi như:
– Ho có hoặc không khạc đờm máu
– Thở nhanh, thở nông
– Khó thở
– Sốt
– Mức độ yếu mệt bất thường
– Thở rít (thờ khò khè)
– Đau ngực
ThS. BS. Lương Quốc Chính
Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Bạch Mai