Bị rết cắn độc như thế nào?

Rết là một côn trùng độc hại. Nó có một cặp vuốt ở vùng miệng có chứa chất độc. Khi bạn bị rết cắn, chất độc sẽ theo vuốt đi vào cơ thể gây đau đớn, nhức đầu, sốt, buồn nôn. Nếu nó là một con rết lớn thì thậm chí còn gây co giật và hôn mê. Bị rết cắn có thể gây nguy hiểm đến tính mạng nếu không điều trị kịp thời, đúng cách.

Cách đây gần 1 năm, bệnh viện Nhi Đồng TP.HCM đã xử lý một trường hợp bị rết cắn. Bố mẹ bé gái (11 tuổi) kể lại, lúc 23h đêm cả nhà đang ngủ thì nghe tiếng khóc thét của con. Sau khi kiểm tra thì phát hiện ra một con rết dài 30cm đang bò trong màn. Trên vai của bé có 2 vết thương sưng đỏ, bầm tím.

Rết may bố mẹ đã đưa bé gái đến bệnh viện kịp thời nên đã tránh được nhiều biến chứng nguy hiểm. Cụ thể như, nhồi máu cơ tim, suy thận, hoại tử, sốc phản vệ… Sau 1 ngày theo dõi điều trị, vết cắn bớt sưng, bé gái đã tỉnh táo và ăn uống được.

Nên xử lý như thế nào khi bị rết cắn?

Bị rết cắn có thể xảy ra bất ngờ, nếu bạn vô tình chạm, dẫm đạp vào nó. Tuy nhiên trước khi áp dụng các bài thuốc chữa trị rết cắn. Việc đầu tiên cần làm là hãy tìm bất cứ một sợi dây nào có thể tìm thấy được gần đó. Tiếp theo, bạn dùng nó để buộc vào phía trên vết cắn (thắt ga – rô). Việc làm này nhằm mục đích hạn chế nọc độc của rết truyền về tim. Sau khi thực hiện bước này, bạn mới tiếp tục điều trị bằng các bài thuốc khác.

Cách điều trị khi bị rết cắn

Khi bị rết cắn, tùy vào từng trường hợp cụ thể sẽ có nhiều cách điều trị khác nhau. Nếu rết nhỏ cắn, không chứa chất độc. Bạn có thể áp dụng một số cách theo kinh nghiệm dân gian dưới đây:

– Lấy một ít dầu gió thoa vào vết thương. Sau một thời gian ngắn chỗ bị rết cắn sẽ tự khỏi.

– Người dân tộc Dao sử dụng nước dãi của gà hoặc ốc để thoa vào vết thương bị rết cắn. Chỉ sau khoảng 2 đến 3 lần thoa cơn đau sẽ được xoa dịu.

– Sử dụng tỏi giã nát để đắp trực tiếp vào vết thương bị rết cắn. Những cơn đau nhức sẽ nhanh chóng thuyên giảm.

– Lấy hạt cây hoa mào gà cho vào cối giã nhỏ và cho nước lọc vào để hòa tan. Sau đó chắt lấy nước cốt để uống, phần bã thì đắp trực tiếp vào vết thương.

– Lấy một nắm rau sam rửa sạch, cho vào cối giã nát và đắp vào chỗ bị rết cắn.

– Hạt mướp đắng rửa sạch, giã nhuyễn và cho thêm một ít giấm ăn vào. Sau đó, uống một ít nước giấm và hạt mướp đắng, bã thì đắp vào vết thương bị rết cắn.

– Lấy lá ớt giã nhỏ, đắp vào vết thương cho đến khi hết đau nhức. Mỗi ngày đắp từ 1đến 2 lần cho đến khi khỏi hẳn.

Nếu 2 – 3 ngày bạn thấy vết cắn không khỏi mà ngày càng bị sưng đau, cơ thể có nhiều biểu hiện khác thường. Như vậy có lẽ bạn đã bị nhiễm độc của rết. Lúc này nạn nhân phải được đưa đến cơ sở y tế ngay để chữa trị kịp thời.  

Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp bạn biết cách xử lý khi bị rết cắn. Tuy nhiên, để đề phòng bị rết cắn, bạn nên dọn dẹp nhà cửa gọn gàng chúng sẽ không còn chỗ trú ẩn. Ngoài ra, cần thực hiện tổng vệ sinh quanh nhà, lấp kín cống rãnh nhằm mục đích tiêu diệt rết. Vào những cơn mưa đầu mùa rết thường bò ra mặt đất. Để bảo đảm an toàn cho trẻ, bố mẹ thường xuyên nhắc nhở không đến những nơi ẩm ướt hay chọc phá rết. Khi ngủ cả người lớn và trẻ nhỏ phải mắc màn cẩn thận tránh trường hợp côn trùng chui vào màn gây nguy hiểm.

Bài viết Bị rết cắn nên xử lý thế nào? đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Sức Khỏe.

Bọ cạp là loài động vật không xương sống, có 8 chân, thuộc lớp Arachnida (động vật hình nhện). Đặc trưng về hình thái của loài này là sở hữu một chiếc đuôi có nóc độc. Nhiều nhà làm phim trên thế giới đã tạo nên hình ảnh đáng sợ của bọ cạp. Trên màn ảnh, nọc độc của chúng có thể giết chết người trưởng thành gần như ngay lập tức.

Nọc độc của con bọ cạp mạnh đến đâu?

Có lẽ bạn sẽ cảm thấy khá buồn cười vì những gì bạn biết về loài này đều đã bị thổi phồng. Nhìn chung những con vật trông gớm ghiếc này lại khá nhút nhát và vô hại. Chúng chỉ sử dụng nọc độc của mình để bắt mồi hay tự vệ. Trong trường hợp nguy hiểm, bọ cạp thường bỏ chạy hoặc đứng yên. Chỉ có một vài loài bọ cạp được coi là nguy hiểm đối với con người. Chúng thường tập trung ở châu Phi, Trung Đông và châu Mỹ. Và nọc độc của con bọ cạp chỉ đủ để tiêu diệt côn trùng hoặc động vật nhỏ mà chúng ăn.

Trên thực tế, chỉ có 1 loại bọ cạp ở Mỹ có nọc độc được xem là nguy hiểm. Dù vậy tỉ lệ tử vong do loài này cũng khá hiếm và hầu hết là trẻ nhỏ, đề kháng còn yếu. Đó là loài bọ cạp Bark Arizona. Triệu chứng chính khi bị Bark Arizona cắn là đau cấp tính và ngứa, tê ở vùng bị cắn. Một số người cũng bị co giật vài phút sau khi bị cắn.

Nếu trẻ nhỏ hay người già bị bọ cạp cắn bạn cần sơ cứu nhanh và theo dõi vết cắn trong vòng 12 – 36 giờ. Vết đốt vẫn không giảm mà ngày càng nghiêm trọng thì bạn phải đưa nạn nhân đi tới cơ sở y tế ngay.

Bọ cạp tại Việt Nam

Ở nước ta chỉ có 2 loài bọ cạp phổ biến là bọ cạp đen và bọ cạp nâu. Con bọ cạp ở Việt Nam có độc tính không cao. Vết cắn của chúng thường chỉ gây sưng, nóng, đỏ và đau nhức trong vòng 12 giờ. Lưu ý chúng không thể gây chết người cũng như không cần đều trị y tế đặc biệt nào. Có khi nạn nhân chỉ cảm thấy hơi bị ngứa rát ở chỗ bị cắn. Một số người bị chóng mặt, đổ mồ hôi, chảy nước mắt, nước mũi, buồn nôn, cứng chân tay. Trong vài trường hợp nặng hơn, nạn nhân có thể co giật toàn thân hoặc bị rối loạn nhịp tim.

Nếu bị con bọ cạp hay côn trùng cắn (chích) thì nên xử lý càng sớm càng tốt. Khi để qua 6 giờ, nguy cơ bị nhiễm khuẩn từ vết cắn là rất cao. Đặc biệt nguy hiểm đối với người cao tuổi, trẻ em và người bị suy giảm miễn dịch. Khi bị con bọ cạp cắn cần làm sạch vết thương, sát trùng bằng Povidine 10% hoặc cồn 70 độ. Sau đó chườm lạnh để giảm sưng. Có thể uống thuốc giảm đau như aspirin, paracetamol… và thuốc kháng histamin H1 làm dịu. Nên sử dụng các loại giảm đau như phenergan, chlorpheniram, diphenhydramin. Một số trường hợp cần phải dùng tới corticosteroid, dapson để cải thiện tổn thương ngoài da.

chú ý

Ngoài ra, bạn có thể dùng giấm, nước phèn chua, chanh hoặc vôi ăn trầu thoa lên vị trí bọ cạp cắn. Chất kiềm và axit trong các loại này sẽ phá hủy protein – thành phần chủ yếu trong nọc bọ cạp.

Trên thực tế có lẽ chúng ta đã “hiểu lầm” con bọ cạp khá lâu. Chúng bản chất chẳng có gì đáng sợ. Bọ cạp chỉ đốt người khi chúng ta vô tình chạm hay dẫm đạp vào nó. Hơn nữa, phần lớn nọc độc của chúng cũng không thể giết chết người trong tích tắc. Tuy nhiên, bạn vẫn cần phải nắm vững cách sơ cứu khi bị bọ cạp cắn để phòng thân.

Vào mùa mưa bọ cạp thường trú ẩn trong các kẹt kẽ, vỏ cây, dưới kệ tủ, thậm chí cả màn, giường. Do đó bạn phải cẩn thận quan sát kỹ lưỡng mọi ngóc ngách để tránh bị con bọ cạp đốt nhé!

Bài viết Con bọ cạp cắn có nguy hiểm không? đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Sức Khỏe.